Innovative work behaviour and innovation in the public sector: an individual differences‐, leadership‐, and contextual‐ perspective

Abstract

Η καινοτομία στους οργανισμούς του δημόσιου τομέα αποτελεί κρίσιμο ζήτημα, καθώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν πρωτοφανείς προκλήσεις λόγω των δημοσιονομικών, δημογραφικών, υγειονομικών και οικολογικών πιέσεων σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες προσδοκίες των πολιτών για πιο ευέλικτη και υπεύθυνη κυβέρνηση (Neo, Grimmelikhuijsen & Tummers, 2022; Lewis et al., 2018; De Vries et al., 2016; Clausen et al., 2020). Από την άποψη αυτή, η καινοτόμος εργασιακή συμπεριφορά των εργαζομένων είναι σημαντική (Miao et al., 2018), δεδομένου ότι μπορεί να συμβάλει στην πραγματοποίηση των αλλαγών και στην παραγωγή δημόσιας αξίας για τους πολίτες (Moore, 2014). Η παρούσα διατριβή, αντλώντας από τη βιβλιογραφία της καινοτομίας του δημόσιου τομέα και της ηγεσίας, διερευνά το ρόλο συγκεκριμένων ατομικών χαρακτηριστικών και παραγόντων του ευρύτερου πλαισίου στην προώθηση της καινοτόμου εργασιακής συμπεριφοράς των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, καθώς και των διεργασιών που συνεισφέρουν στη συνολική καινοτομική επίδοση φορέων και οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και τη δημιουργία δημόσιας αξίας.Το μοντέλο που αναπτύχθηκε διερευνήθηκε εμπειρικά με τη χρήση δείγματος 320 δημοσίων υπαλλήλων σε 110 τμήματα φορέων και οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης γύρω από την ευρύτερη περιοχή των δύο μεγαλύτερων πόλεων της Ελλάδας, λαμβάνοντας υπόψιν τον αριθμό των κατοίκων ως δείκτη για το μέγεθος του δήμου. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μεταξύ 2020-2021 βάσει δύο διαφορετικών ερωτηματολογίων (το πρώτο χορηγήθηκε στον προϊστάμενο του τμήματος και το δεύτερο στους υπαλλήλους), κατά τη διάρκεια προσωπικών συναντήσεων με τους προϊσταμένους και τους υπαλλήλους στα γραφεία των δήμων.Χρησιμοποιώντας δεδομένα πολλαπλών πηγών και πολλαπλών επιπέδων, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προληπτική προσωπικότητα και η προσανατολισμένη στην προαγωγή ψυχολογική ιδιοκτησία, όσον αφορά τα χαρακτηριστικά σε ατομικό επίπεδο, σχετίζονται θετικά με την καινοτόμο εργασιακή συμπεριφορά των εργαζομένων. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της ιεραρχικής γραμμικής μοντελοποίησης ανέδειξαν ότι οι παράγοντες του πλαισίου, όπως η αμφίδρομη ηγεσία, το κλίμα καινοτομίας και ευελιξίας, το κλίμα ενσωμάτωσης και η διαθεσιμότητα πόρων, σχετίζονται θετικά με την καινοτόμο εργασιακή συμπεριφορά των εργαζομένων, ενώ ο συγκεντρωτισμός και η γραφειοκρατία σχετίζονται αρνητικά με την καινοτόμο εργασιακή συμπεριφορά των εργαζομένων.Όσον αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν τις καινοτομικές επιδόσεις των εργασιακών μονάδων, διαπιστώθηκε ότι η μέση καινοτόμος εργασιακή συμπεριφορά, η αμφίδρομη ηγεσία και το κλίμα εξωστρέφειας αποτελούν τους κύριους παράγοντες προώθησης των διερευνητικών καινοτομιών, ενώ ο συγκεντρωτισμός τεκμηριώθηκε ότι λειτουργεί ως εμπόδιο σε αυτό το είδος καινοτομίας.Όσον αφορά την εκμεταλλευτική καινοτομία, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο φορμαλισμός αναστέλλει αυτή την καινοτομική επίδοση. Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε ότι η ηλικία της μονάδας εργασίας ασκεί διαφορετικές επιδράσεις στις διερευνητικές και εκμεταλλευτικές καινοτομίες. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκε θετική και αρνητική σχέση μεταξύ της ηλικίας της εργασιακής μονάδας και της εκμεταλλευτικής και διερευνητικής καινοτομίας, αντίστοιχα.Υπό το πρίσμα των ευρημάτων, συζητούνται σημαντικές συνέπειες για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους δημόσιους διαχειριστές και τις διαδικασίες προαγωγής και πρόσληψης του δημόσιου τομέα.

Innovation in public sector organizations is a critical issue as they strive to cope with unprecedented challenges due to fiscal, demographic, sanitary and ecological pressures along with rising citizen expectations for for greater government responsiveness and accountability (Neo, Grimmelikhuijsen & Tummers, 2022; Lewis et al., 2018; De Vries et al., 2016; Clausen et al.,2020). In that respect, employees’ innovative behaviour is important (Miao et al., 2018), given its potential to contribute in realizing changes and producing public value for citizens (Moore, 2014). This thesis, drawing upon the literature on public sector innovation and leadership, explores the role of specific individual and contextual factors in unravelling the innovative work behaviour of public servants as well as the processes that contribute to the overall innovative performance of local government institutions and organisations and the creation of public value.The developed model was empirically investigated by using a sample of 320 public servants across 110 working units in local government around the broader area of the two biggest cities in Greece, taking number of inhabitants as the index for municipality size. Data were collected between 2020-2021 on the basis of two distinct questionnaires (the first administered to the head of the department and the second to employees), during personal meetings in the municipalities’ offices. Utilizing multisource and multilevel data, results indicated that proactive personality and promotion-oriented psychological ownership, concerning individual level characteristics are positively related to employees’ innovative work behavior. Furthermore, results of hierarchical linear modeling revealed that contextual factors such as ambidextrous leadership, innovation and flexibility climate, integration climate and resource availability are all positively related to employees’ innovative work behaviour, while centralization and general red tape are both negatively associated with employees’ innovative work behaviour.Regarding the factors that affect work-unit innovative outcomes, it was found that average employees’ innovative work behavior, ambidextrous leadership and outward-focus climate are the main drivers of exploratory innovations, while centralization was documented to act as a barrier to this type of innovation. With regard to exploitative innovation, results revealed that formalization inhibits this innovative outcome. In addition, the age of the work unit was found to exert different effects on exploratory and exploitative innovations in the work-unit level. In particular, a positive and a negative relationship were identified between work-unit's age and exploitative and exploratory innovation, respectively.In light of the findings, important implications for policy makers, public managers and public sector’s promotion and recruitment procedures are discussed.